Zawał serca coraz częstszy – jak się przed nim chronić?

Zawał serca jest jedną z najczęstszych dolegliwości, przez którą osoby w wieku ponad 40 lat trafiają do szpitala, zwłaszcza jeśli chodzi o choroby układu krwionośnego. Z tego powodu dobrze wiedzieć, kiedy można się go spodziewać, jakie są jego objawy oraz jak należy reagować w razie wystąpienia - zwłaszcza, że szybka reakcja pozwala na ograniczenie powikłań po zawale.

Przyczyny zawału serca

Zawał serca pojawia się u obu płci, aczkolwiek o wiele częściej dotyka mężczyzn. Zazwyczaj granicą wieku, po której występuje, jest 45 lat u mężczyzn i 55 lat u kobiet. Obecnie szacuje się, że zawał dotyka coraz młodszych osób, co ma związek głównie z nieprawidłowym trybem życia: dużą ilością stresów w życiu codziennym, zabieganiem, brakiem czasu na zjadanie regularnych, zbilansowanych posiłków. Również praca siedząca oraz brak aktywności fizycznej mogą wpływać negatywnie na pracę serca, a to z kolei jest przyczyną występowania zawału.

Istnieje grupa osób, u których wystąpienie zawału serca jest częstsze niż u innych. Zazwyczaj są to osoby, które chorują już na choroby układu krwionośnego - chorobę wieńcową, nadciśnienie, miażdżycę. Istnieje również korelacja między występowaniem zawału w rodzinach chorych, a późniejszym pojawieniem się go u osób spokrewnionych.

Na występowanie zawału serca wpływa również nadwaga, która zbytnio obciąża serce i może prowadzić do odkładania się cholesterolu w naczyniach krwionośnych. Jak można się spodziewać, również podwyższony poziom cholesterolu jest wskazaniem do zagrożenia zawałem serca. Jeśli dodatkowo chory pali papierosy, bądź regularnie zażywa niektóre grupy leków, powinien uważnie przyjrzeć się stanowi swojego serca oraz nie wykluczać możliwości pojawienia się zawału.

Jak rozpoznać zawał serca?

Szybkie rozpoznanie zawału serca jest niezbędne, aby dostatecznie prędko zostało wdrożone odpowiednie leczenie na oddziale szpitalnym. Przede wszystkim warto wiedzieć, że objawy zawału serca dzielą się na typowe oraz nietypowe. Te typowe zna praktycznie każdy człowiek: jest to przede wszystkim uczucie duszności i bólu w klatce piersiowej, promieniujące niejednokrotnie na całą rękę. Nie zawsze jednak taki objaw występuje na tyle silnie, aby jednoznacznie można było stwierdzić wystąpienie zawału serca. Z tego powodu, nawet przy błahym bólu, warto udać się do specjalisty, który wykona badania wykluczające przebyty zawał - bywają przypadki, gdy pacjent nie poczuł, że właśnie miał lekki zawał serca.

Inne, nietypowe objawy zawału serca, to przede wszystkim poczucie mdłości, a nawet wymioty, jak również nagły atak czkawki, intensywne i bolesne odbijanie się oraz biegunka. Mogą wystąpić zawroty głowy oraz omdlenia, które są sygnałem do koniecznego wezwania pomocy specjalisty. Co istotne, bóle związane z zawałem serca, niekoniecznie muszą pojawiać się tylko w obrębie klatki piersiowej - bywają również bóle, które występują w żuchwie, w obrębie czaszki, a także symetrycznie w obręczy barkowej. Wszystkie nietypowe objawy, z którymi chory nie miał do czynienia, wymagają kontaktu ze specjalistą.

Reakcja przy wystąpienia objawów zawału serca

Pierwszym krokiem przy wystąpieniu objawów powinien być kontakt z oddziałem ratunkowym najbliższego szpitala. Dowożenia chorego do szpitala może zminimalizować jego szanse na szybki powrót do sprawności i powinno być wykonywane tylko wówczas, gdy faktycznie skróci czas oczekiwania na karetkę, np. pod postacią wyjechania na drogę w celu jej spotkania.

Lekarze uważają, że szybka interwencja specjalisty występująca do godziny po pojawieniu się objawów pozwala na zminimalizowanie powikłań oraz pełen powrót chorego do zdrowia. Możliwość ta spada wraz z czasem, który mija od zawału serca do udzielenia pomocy. Po ok. 12 godzinach od wystąpienia objawów, jeśli zawał nadal postępuje, zazwyczaj zmiany są już nieodwracalne, a wielu chorych umiera.

Jedynym lekiem, który można podać przy podejrzeniu zawału serca, jest aspiryna. Niektórzy chorzy, u których ryzyko wystąpienia zawału jest bardzo duże, albo którzy już raz przeszli zawał, posiadają tabletki z nitrogliceryną - można je jednak podać wyłącznie w razie pewności, że objawy oznaczają zawał serca.

Jak leczyć zawał serca?

Leczenie zawału serca odbywa się w pełni na oddziale szpitalnym. Pierwszym badaniem po przewiezieniu chorego jest badanie EKG oraz wykonanie badania krwi z określeniem poziomu troponiny. To zwykle pozwala jednoznacznie określić, czy chory faktycznie przeszedł zawał, bądź jest w jego trakcie.

Następne postępowanie zależy od stanu chorego. Zazwyczaj podaje się leki przeciwzapalne oraz przeciwzakrzepowe, które mają zapobiegać tworzeniu się skrzepów w naczyniach wieńcowych.

W leczeniu zawału serca, a raczej jego powikłań, wykonuje się dwa rodzaje zabiegów chirurgicznych. Pierwszy to zakładanie bajpasów, drugi - angioplastyka, która pozwala na poszerzenie i oczyszczenia naczyń wieńcowych.

Po zastosowaniu odpowiedniej terapii i ustabilizowaniu stanu, chory jest wypisywany ze szpitala, otrzymując odpowiednie instrukcje co do przyjmowanych leków oraz zmiany trybu życia i żywienia.

Zobacz stronę o zawale serca - zawalserca.net