Systemy hamowania w samochodach - wady, zalety, budowa.

W samochodach osobowych możemy wyróżnić zasadniczo dwa typy hamulców, które są odpowiedzialne za kontrolowanie odpowiedniej prędkości naszego samochodu oraz za jego natychmiastowe zatrzymanie. Jaka jest budowa obu systemów hamowania oraz jakie są ich wady i zalety dowiesz się czytając poniższy artykuł.

Hamulec bębnowy

Pierwszym systemem są hamulce bębnowe zwane również hamulcem wewnętrznym dwuszczękowym. Hamowanie odbywa się na zasadzie ścisku oraz tarcia dwóch powierzchni pokrytych specjalnym materiałem ściernym umieszonym wewnątrz bębna. Kierowca naciskając stopą odpowiedni pedał uruchamia system hydrauliczny, który odpowiada za zwieranie się owych tarcz bębnowych. Za ich ponowne rozwarcie do pozycji wyjściowej odpowiada z kolei specjalna sprężyna, która odciąga zwarte elementy.

Wyróżnić możemy dodatkowo cztery rodzaje układów hamulca bębnowego:

Simpleks – najprostsze i najtańsze rozwiązanie hamulca tego typu polegające na zastosowaniu jednego cylindra hamującego i jednego rozpieracza. W cylindrze tym zaciskanie szczęk na tarczy nie odbywa się z taką samą siłą przez co ich zużycie i docisk nigdy nie są identyczne.

Dupleks – szczęki hamulcowe w tym modelu są wyposażone w indywidualny rozpieracz przez co siła nacisku na tarczę ścierną jest niemalże jednakowa. Daje to kierowcy większą kontrolę nad pojazdem szczególnie w ciężkich warunkach jazdy gdzie wymagane jest płynne i harmonijne zatrzymanie wszystkich kół  na raz (śnieg, piasek itp).

Samowzmocnienie – jest to unowocześniona wersja układu typu simpleks. Różnica w tym wypadku polega na zastosowaniu specjalnego łącznika, który przymocowany jest do szczęki w kilku punktach. Dzięki temu docisk szczęki do tarczy bębna jest o wiele większy i bardziej precyzyjny.

Duo-Dupleks – jest to najmniej spotykany układ hamulca bębnowego. Jego budowa jest niemal identyczna jak w układzie dupleks z osobnymi rozpieraczami z tym że tarcza ścierna jest nieco grubsza a elementy rozpieracza zostały wykonane podobnie jak w układzie simpleks.

Wady i zalety hamulca bębnowego

Hamulce bębnowe są powszechnie wykorzystywane w motoryzacji. Ceni się je przede wszystkim za nieskomplikowaną budowę umożliwiającą szybką ich naprawę a także regenerację tarcz ściernych. Hamulce te są tanie w użytkowaniu i można je w łatwy sposób zaadoptować do każdego rodzaju pojazdu.

Ten typ hamulca nie jest jednak pozbawiony wad. Nie stosuje się ich z pewnością w samochodach wyścigowych osiągających duże prędkości gdyż siła hamulca bębnowego jest zdecydowanie mniejsza i bardziej podatna na opóźnienia niż ma to miejsce w hamulcu tarczowym. Szczęki i okładziny lubią się także przegrzewać przez co siłą ich hamowania drastycznie spada. Jeżeli w naszym samochodzie mamy zastosowany dodatkowo układ typu simpleks gdzie występuje nierównomierny docisk szczęk odczuwamy pewien dyskomfort podczas hamowania.

Hamulec tarczowy

Budowa hamulca tarczowego jest stosunkowo prosta. Głównym elementem odpowiedzialnym za hamowanie jest tarcza wykonana ze specjalnych materiałów ciernych na którą działa równolegle para szczęk (tak zwanych klocków) zaciskanych przez system hydrauliczny. Zwieranie klocków do tarczy umożliwia specjalna pompa hamulcowa która kontroluje również odległość klocka od tarczy by ten był oddalony od tarczy nie więcej niż 1 milimetr. Dzięki takiej budowie hamulca tarczowego hamowanie następuje błyskawicznie.

Hamulce tarczowe są coraz częściej wybieranym system hamowania, z którego korzystają producenci samochodów, motocykli a ostatnio także i rowerów. Jego największą zaletą jest duża siła hamowania oraz prostota budowy. W przypadku tego rodzaju hamulca nie mamy do czynienia z zabrudzeniem systemu przez co skuteczność hamowania jest cały czas taka sama. Kolejnym ważnym elementem tarczówek jest pełna kontrola nad siłą hamowania. Im mocniej dociśniemy hamulec tym skuteczniej i co najważniejsze proporcjonalniej będzie on hamował.

Wadą tych układów hamulcowych jest wysoka temperatura samej tarczy którą generują elementy ścierne, dlatego tarczówki muszą być odpowiednio wentylowane po przez nawiercanie w nich otworów. Drugą istotną wadą jest wysoka waga. Tego typu hamulce są zdecydowanie cięższe niż ich bębnowy odpowiednik dlatego w wersjach sportowych gdzie niska waga samochodu jest kluczowym elementem składowym sukcesu stosuje się lekkie hamulce tarczowe wykonane ze specjalnych stopów metali. Są one bardzo drogie i powszechnie niedostępne.

Artykuł przygotowali eksperci portalu motoryzacyjnego www.oto-samochody.pl który radzi między innymi jak ekonomicznie jeździć autem.