Chorujesz na reumatoidalne zapalenie stawów? Dowiedz się, co zaostrza objawy choroby Drukuj Email
Wpisany przez Natalia Jeziorska   
wtorek, 17 kwietnia 2018 12:01

Chorujesz na reumatoidalne zapalenie stawów? Dowiedz się, co zaostrza objawy choroby

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) to przewlekła zapalna choroba stawów, na którą w Polsce może cierpieć nawet 200 000 osób, przy czym kobiety chorują nawet 3 razy częściej niż mężczyźni [1]. Objawy RZS raz łagodnieją, a innym razem zaostrzają się. Dlaczego tak się dzieje? Jakie czynniki będą sprzyjały nasileniu dolegliwości?

 

Reumatoidalne zapalenie stawów to choroba autoimmunologiczna

A to oznacza, że układ odpornościowy chorego błędnie rozpoznaje własne tkanki. Traktuje je jak wroga, którego trzeba zniszczyć. W tym celu produkuje przeciwciała skierowane przeciwko własnym tkankom. W reumatoidalnym zapaleniu stawów atakowane są przede wszystkim kości, chrząstki i więzadła. W efekcie chory skarży się na ból (nasilający się zwykle nad ranem), obrzęki oraz sztywność stawów. Chore stawy nie mają pełnego zakresu ruchu, pojawia się problem z wchodzeniem po schodach, a z czasem z wykonywaniem tak błahych czynności, jak np. zapinanie guzików. W obrębie stawów pojawiają się też charakterystyczne zgrubienia - to tzw. guzki reumatoidalne. Czasem występują również objawy spoza układu ruchu, takie jak gorączka, uczucie zmęczenia i brak apetytu.

Reumatoidalne zapalenie stawów – okresy remisji przeplatają się z okresami zaostrzeń....

Dlaczego tak się dzieje? Do końca nie wiadomo...Pacjenci chorujący na RZS zgłaszają, że objawy choroby nasilają się u nich pod wpływem stresu, zmęczenia, zbyt dużego wysiłku fizycznego, po zażyciu niektórych leków lub przebytej infekcji. Do nasilenia dolegliwości bólowych często dochodzi również na skutek przeciążenia stawów, niezdrowej diety czy palenia papierosów. Istotną rolę w rozwoju RZS odgrywają też oczywiście czynniki genetyczne. Świadczy o tym choćby fakt, że RZS może mieć charakter rodzinny.

Objawy RZS mogą się nasilać pod wpływem innej choroby autoimmunologicznej...

Chodzi o celiakię, czyli trwałą nietolerancję glutenu. Celiakia i RZS z racji wspólnego pochodzenia (autoimmunologia i podłoże genetyczne), często występują jednocześnie. Liczby mówią same za siebie - nawet 1 na 110 osób z RZS może dodatkowo chorować również na celiakię. Co więcej, jedna choroba będzie miała ogromy wpływ na przebieg tej drugiej.

Celiakia często nie tylko zaostrza objawy reumatoidalnego zapalenia stawów, ale też zmniejsza skuteczność leczenia, przy okazji powodując jeszcze szereg innych dolegliwości. Niestety zaledwie 5% chorych zdaje sobie sprawę z tego, że cierpi na celiakię. Oznacza to, że 95% chorych nie ma o niej pojęcia [2]. Co ciekawe, niektóre objawy celiakii będą pokrywały się z objawami reumatoidalnego zapalenia stawów. Oprócz dolegliwości ze strony układu pokarmowego w postaci biegunek, bólu brzucha czy wymiotów, chorobie mogą bowiem towarzyszyć bóle mięśni i stawów, apatia oraz uczucie zmęczenia.

Nieleczona celiakia – jak wpływa na przebieg RZS?

W przebiegu celiakii dochodzi do zaniku kosmków jelitowych jelita cienkiego odpowiadających za wchłanianie substancji odżywczych z pokarmu oraz leków.
W tym przypadku leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów może stać się mniej skuteczne, a objawy obu chorób zaostrzą się. Chory ma wówczas tylko jedno wyjście. Jeśli chce pozbyć się dolegliwości związanych z RZS, musi zacząć leczyć również drugie schorzenie - celiakię!

Czy mam celiakię? Jak to sprawdzić?

Żeby móc postawić diagnozę, konieczne jest wykonanie co najmniej 2 badań – testu genetycznego oraz badania poziomu przeciwciał typowych dla celiakii. Badaniem genetycznym jesteśmy w stanie całkowicie wykluczyć trwałą nietolerancję glutenu, ponieważ aby wystąpiła, musimy być do niej genetycznie predysponowani. Jeśli nie jesteśmy, tzn. nie posiadamy układu genów HLA-DQ2.2, DQ2.5 oraz HLA-DQ8, to celiakia nam nie zagraża. Jeśli natomiast któryś z ww. układów będzie u nas obecny, zostaniemy skierowani na badanie przeciwciał typowych dla celiakii. To badanie powie nam z kolei, czy choroba jest aktywna, czy nie.

Im szybsza diagnoza, tym skuteczniejsze leczenie

W przypadku celiakii polega ono na ścisłej diecie bezglutenowej. Stosując ją, chory daje swoim jelitom szansę na odbudowę. Dzięki leczeniu dietą bezglutenową jelita po pewnym czasie odzyskują zdolność do wchłaniania – substancji odżywczych oraz leków stosowanych w leczeniu RZS. W przypadku celiakii dieta bezglutenowa będzie tak naprawdę jedynym skutecznym sposobem na pozbycie się przykrych dolegliwości i odzyskanie komfortu życia.

Autor: Natalia Jeziorska, testDNA.pl, www.testdna.pl
Zdjęcie: ©dolgachov/123rf.com

Źródła:

[1] Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS): poradnik dla chorych i ich bliskich, http://poruszycswiat.pl/files/poradnik-RZS.pdf, [dostęp: 16.04.2018].

[2] M. Pawlaczyk, S. Milewska, A. Rokowska-Waluch, K. Korzeniowska, Leczenie dietetyczne w celiakii i opryszczkowatym zapaleniu skóry, „Farmacja Współczesna” 2012, 5, s. 10.

Poprawiony: wtorek, 17 kwietnia 2018 12:21