4 LUTEGO – ŚWIATOWY DZIEŃ WALKI Z RAKIEM

Polskie Towarzystwo Onkologiczne postuluje poprawę leczenia chorych na raka jajnika w Polsce

Światowy Dzień Walki z Rakiem (World Cancer Day) jest obchodzony już po raz szesnasty. Ustanowiony w 2000 roku podczas Światowego Szczytu Walki z Rakiem w Paryżu, ma przypominać o zagrożeniu, jakie stanowią choroby onkologiczne i mobilizować systemy ochrony zdrowia do podejmowania stosownych działań prewencyjnych i naprawczych. W tym roku Polskie Towarzystwo Onkologiczne wskazuje na konieczność poprawy leczenia chorych na raka jajnika.
Umieralność na ten nowotwór w Polsce jest o 15% wyższa niż przeciętna dla krajów Unii Europejskiej.

Polskie Towarzystwo Onkologiczne (PTO) od lat działa na rzecz poprawy jakości leczenia chorych na nowotwory w Polsce. Wśród projektów zainicjowanych lub wspieranych przez PTO znalazła się m.in.: ustawa antynikotynowa, Strategia zwalczania raka piersi oraz raka jelita grubego czy Strategia Walki z Rakiem 2015-2024. W tym roku PTO postuluje poprawę leczenia chorych na raka jajnika – nowotworu trudnego do wczesnego wykrycia. Umieralność na ten nowotwór w Polsce jest o ponad 15% wyższa niż przeciętna dla krajów Unii Europejskiej (rys.1) .

Rys. 1. Porównanie umieralności na raka jajnika w Polsce i w krajach Unii Europejskiej (27)

Źródło: Krajowy Rejestr Nowotworów

Jest to kontynuacja projektu rozpoczętego we wrześniu 2015 r. we współpracy z Polskim Towarzystwem Ginekologii Onkologicznej: Biała Księga – Strategia zwalczania nowotworów złośliwych jajnika w Polsce . Jego głównym celem jest zmniejszenie ryzyka i skutków zachorowania na ten nowotwór.

Rak jajnika – brak skriningu, późna diagnoza, złe rokowania
Wśród nowotworów najczęściej występujących u kobiet, rak jajnika plasuje się na piątym miejscu (5% wszystkich zachorowań na raka wśród kobiet) – po raku piersi (20%), jelita grubego (10%), płuca (9%) i trzonu macicy (7%). Pod względem umieralności zajmuje natomiast czwartą pozycję (12% ) (rys.2).

Rys. 2. Częstość zgonów wśród kobiet na nowotwory złośliwe ogółem (Polska, 2010 r.)

Źródło: Krajowy Rejestr Nowotworów

To najgorzej rokujący nowotwór ginekologiczny. Głównym tego powodem jest fakt, iż nie ma żadnej skutecznej metody diagnostycznej, która umożliwiłaby jego rozpoznanie w początkowej fazie rozwoju. W efekcie, około 70% przypadków zachorowań jest diagnozowanych w III lub IV stadium zaawansowania (wg skali FIGO), gdy rokowania są złe. Wiadomo jednak, że najwyższe ryzyko zachorowania wiąże się z występowaniem mutacji w genach BRCA1 i BRCA2. Mutacje te odpowiadają m.in. za dziedziczne występowanie raka jajnika oraz raka piersi . Oznacza to, że wykrycie obecności mutacji w genach BRCA1 i BRCA2 stanowi jeden z czynników ryzyka zachorowania, a jednocześnie jest czynnikiem rokowniczym i predykcyjnym w leczeniu chorych na raka jajnika.

Postulaty Polskiego Towarzystwa Onkologicznego
Twórcy „Strategii zwalczania nowotworów złośliwych jajnika w Polsce” wyodrębnili obszary, w których rekomendują wprowadzenie zmian, co mogłoby znacząco zmniejszyć ryzyko zachorowania, poprawić wcześniejsze wykrycie i leczenie tego podstępnego nowotworu. Wyznaczyli cztery priorytety, od których – ich zdaniem – należałoby zacząć. Są to:
1. skuteczna identyfikacja i objęcie poradnictwem genetycznym kobiet obciążonych podwyższonym ryzykiem wystąpienia raka jajnika;
2. zapewnienie dostępu do chirurgicznego postępowania (usunięcia przydatków oraz ewentualnie macicy), zmniejszającego ryzyko w grupie kobiet zagrożonych zachorowaniem na raka jajnika;
3. wdrożenie mechanizmów stałej poprawy jakości leczenia;
4. usprawnienie i poprawa jakości diagnostyki histopatologicznej i genetycznej, od których uzależnione jest właściwe rozpoznanie i wdrożenie optymalnego postępowania terapeutycznego. Konieczne jest wprowadzenie zasad i kryteriów akredytacji laboratoriów zapewniających prawidłową diagnostykę.

„Do najpilniejszych zmian, postulowanych przez PTO, należy wprowadzenie oznaczania mutacji w genie BRCA1 i BRCA2 jako standardowego, finansowanego ze środków publicznych, postępowania u każdej pacjentki chorej na raka jajnika. Badanie to może pomóc w opracowaniu indywidualnego sposobu opieki nad chorą oraz członkami jej rodziny” – podkreśla prof. dr hab. n. med. Jacek Fijuth, Prezes Zarządu PTO.

Określenie tej mutacji jest ważne z dwóch powodów. Po pierwsze, może mieć wpływ na dobór odpowiedniej celowanej terapii inhibitorami PARP w czasie nawrotowej choroby, po leczeniu platyną, po której uzyskano częściową lub całkowitą odpowiedź. Po drugie, może wspierać proces wczesnej identyfikacji osób z grupy ryzyka i objęcia ich regularnym nadzorem onkologicznym.
Taki sam postulat sformułowało Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej w wydanych w październiku 2015 roku „Rekomendacjach PTGO dotyczących diagnostyki i leczenia raka jajnika”:
„Z uwagi na istotną rolę w profilaktyce oraz w leczeniu, wszystkie chore z rakiem jajnika powinny mieć przeprowadzoną konsultację genetyczną oraz przeprowadzone badanie oceniające występowanie mutacji w genie BRCA 1/2. Stwierdzenie u chorej mutacji w tych genach ma znaczenie prognostyczne, predykcyjne oraz wskazuje także na wysokie ryzyko raka piersi i pozwala na objęcie zdrowych nosicielek z jej rodziny odpowiednią opieką i działaniami zmniejszającymi ryzyko wystąpienia raków piersi i jajnika.”

W zamierzeniu autorów, opracowana „Biała Księga – Strategia zwalczania nowotworów złośliwych jajnika w Polsce” miała być wstępem do dalszej dyskusji publicznej, angażującej środowisko pracowników ochrony zdrowia, przedstawicieli władz i administracji oraz grupy pacjenckie.

„Zmiany resortowe, jakie zachodziły w ostatnim kwartale ubiegłego roku, nie pozwoliły na prezentację projektu „Białej Księgi raka jajnika” w Ministerstwie Zdrowia. Wyrażam głęboką nadzieję, że Światowy Dzień Walki z Rakiem będzie dobrą okazją do spotkania z Ministrem Zdrowia i przedstawienia rekomendacji zmian na rzecz zwalczania nowotworów złośliwych jajnika w Polsce” – dodaje prof. dr hab. n. med. Jacek Fijuth.

/źródło - Primum/

MINISTERSTWO ZDROWIA OBIECUJE POWRÓT DO „STRATEGII WALKI Z RAKIEM W POLSCE”
Kompleksowych “Cancer planów” nie mają w Europie tylko 3 kraje, w tym Polska.

2016 rok ma szansę stać się przełomowym w działaniach na rzecz skuteczniejszej walki z rakiem. W tegorocznych planach Ministerstwa Zdrowia onkologia zyskała wreszcie należny priorytet. Przyspieszenie resortowych prac nad wdrożeniem kompleksowej reformy wszystkich elementów tworzących politykę walki z rakiem w Polsce to wyczekiwany krok w dobrą stronę.
Fundacja Polska Liga Walki z Rakiem z nadzieją przyjmuje zapewnienia ministra Konstantego Radziwiłła i deklaruje aktywne wsparcie działań zmierzających do poprawy skuteczności zwalczania nowotworów, a w szczególności rozpoczęcie wdrażania Strategii Walki z Rakiem w Polsce 2015-2024 – polskiego “Cancer planu”. Projekt ten, będący efektem współpracy przedstawicieli towarzystw naukowych i organizacji pozarządowych z administracją państwową, stanowi pierwsze w Polsce opracowanie obejmujące wszystkie aspekty walki z rakiem – od edukacji społecznej, profilaktyki i szkolenia kadr medycznych, poprzez poprawę opieki onkologicznej, do szybszego i pełniejszego wychodzenia z choroby po przebytym leczeniu. Zakłada on odejście od dotychczasowych doraźnych działań Państwa na rzecz szeroko pojętych działań strategicznych.
Narodowe strategie walki z rakiem stanowią obecnie standard w polityce zdrowotnej i społecznej rozwiniętych krajów Unii Europejskiej, a ich wdrożenie pozwala uzyskać odczuwalną poprawę skuteczności zwalczania nowotworów. Kompleksowych “Cancer planów” nie mają tylko Polska, Bułgaria i Słowacja. W rozwiniętych krajach świata już obecnie można uratować ponad połowę chorych na nowotwory; w Polsce wyniki te są gorsze o kilkanaście punktów procentowych. Wdrożenie w naszym kraju kompleksowego programu walki z rakiem jest zarówno warunkiem rozwoju, jak i spełnieniem oczekiwań polskiego społeczeństwa.
Zapraszamy przedstawicieli wszystkich środowisk, organizacji i instytucji zainteresowanych onkologią do otwartej dyskusji. Niech hasło Czas na onkologię stanie się zobowiązującym tematem debaty publicznej w Polsce.
-------
O Fundacji:
Polska Liga Walki z Rakiem została powołana w 2015 r. Jest niezależną organizacją pozarządową działającą w obszarze ochrony zdrowia, polityki społecznej i edukacji obywatelskiej. Przyjęta w 2015 r. do europejskiego stowarzyszenia lig krajowych - Association of European Cancer Leagues (ECL). Fundację wspierają autorytet, doświadczenie oraz społeczna wrażliwość jej fundatorów, którymi są: Bogdan Borusewicz, Krzysztof Hołowczyc, Krystyna Janda, prof. Ewa Łętowska, prof. Jerzy Stuhr oraz Danuta Wałęsa.
Liga realizuje obecnie projekt podniesienia jakości diagnostyki patomorfologicznej i molekularnej nowotworów. W najbliższych miesiącach rozpocznie się realizacja dwóch kolejnych długofalowych projektów: 1) „Otwarcie i rzeczowo o raku” - oferta bezpłatnych, eksperckich konsultacji dla dziennikarzy przygotowujących materiały o tematyce onkologicznej. 2) Onkologicznego funduszu grantowego, w ramach którego, Fundacja będzie wspierać najlepsze inicjatywy służące poprawie skuteczności walki z rakiem w Polsce.
Więcej o Fundacji: www.ligawalkizrakiem.pl
Więcej o Strategii Walki z Rakiem w Polsce 2015-2024: www.walkazrakiem.pl