Migdałki podniebienne - problem nie tylko dzieci

Schorzenia i dolegliwości migdałków dotykają zarówno dzieci i dorosłych. Sprawdź jak je leczyć oraz czy i kiedy warto zdecydować się na usunięcie migdałków. Nie wszyscy lekarze polecają zabieg, który ma swoje pozytywne strony, lecz także niesie pewne ryzyko.

Co to są migdałki i jakie są ich zadania?

Migdałki są skupiskami tkanki limfatycznej, występującymi w kilku miejscach. Wyróżniamy migdałki podniebienne (umiejscowione między łukami podniebienia), gardłowe (znajdujące się w gardle, a konkretnie w jego nosowej części), językowe (z tyłu języka) oraz trąbkowe (znajdujące się blisko ujścia trąbki słuchowej). Zadaniem migdałków jest przede wszystkim ochrona organizmu przed wszelkiego rodzaju infekcjami. Pełnią więc one funkcję odpornościową, będąc pierwszą barierą ochronną układu oddechowego. Migdałki mają jednak ograniczoną odporność na infekcje. Jeśli organizm nawiedzają częste i ostre infekcje, związane z wirusami, może to prowadzić do stanu ich przewlekłego zapalenia lub powiększenia. Schorzenia związane z migdałkami najczęściej dotyczą migdałków podniebiennych oraz migdałka gardłowego. Dotykają one w szczególności dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, ale mogą też dotyczyć osób dorosłych.

Powiększone migdałki i ich konsekwencje

Powiększone migdałki są skutkiem infekcji atakujących organizm. Migdałki podniebienne powiększają się wówczas przez produkcję większej ilości antygenów, wytwarzających przeciwciała odpornościowe. Powracają one zazwyczaj do normalnych rozmiarów po przebyciu infekcji. Sygnałem alarmowym powinno być natomiast powiększenie migdała gardłowego (zwanego tzw. trzecim migdałem). Objawem jego przerośnięcia mogą być częste zapalenia uszu, anginy czy chrapanie w nocy. Gdy zauważy się te objawy, należy udać się do otolaryngologa, który specjalnym przyrządem zbada "trzeci migdał" na okoliczność jego rozmiarów (czy nie blokuje zbytnio przepływu powietrza) oraz tego, czy nie jest on skupiskiem niebezpiecznych dla zdrowia bakterii. Lekarz na tej podstawie może zdecydować o przepisaniu określonych leków, albo o zabiegu jego chirurgicznego usunięcia.

Czym jest zapalenie migdałków?

Zapalenie migdałków (zwane potocznie anginą) polega na pojawianiu się zaczerwienienia i obrzęku, a niekiedy także nalotu o białym kolorze na migdałkach podniebiennych. Objawami dodatkowymi są ból gardła, który utrudnia połykanie posiłków i śliny, wysoka gorączka, bóle głowy, a także powiększenie węzłów chłonnych szyi oraz węzłów, znajdujących się pod żuchwą. Angina pojawiająca się sporadycznie nie jest aż tak groźna. Leczy się ją zazwyczaj lekami o charakterze przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Gdy choroba się przedłuża powyżej 12 dni, należy odwiedzić lekarza. Przepisze on odpowiednie antybiotyki na anginę. Jeśli zapalenie migdałków ma charakter przewlekły, lekarz może zalecić także ich usunięcie.

Kiedy zaleca się usunięcie migdałków?

Decyzja o usunięciu migdałków każdorazowo powinna być efektem dokładnego badania. Wskazaniem do usunięcia migdałków są przede wszystkim ich przerośnięcie, często występujące anginy (co najmniej trzy razy w roku) lub stany przewlekłego zapalenia migdałków, występowanie ropnia okołomigdałkowego, czy też nieprzyjemny, cuchnący zapach wydobywający się z ust, który jest skutkiem wytwarzania kamieni migdałkowych (tzw. czopów migdałkowych).

Jak wygląda zabieg usunięcia migdałków i jak się do niego przygotować?

Wycięcie migdałków jest zabiegiem o charakterze operacyjnym, więc warto się do niego dobrze przygotować. Najczęściej zabieg ten dotyczy dziecka, więc przede wszystkim ważne jest zapewnienie mu odpowiedniego komfortu. Należy mu uświadomić, że zabieg jest bezpieczny i przyniesie ulgę oraz zapewnić, że będziemy cały czas przy nim czuwać. Można także odwiedzić szpital kilka dni przed zabiegiem, aby dziecko oswoiło się z oddziałem.

Bardzo ważne przed zabiegiem usunięcia migdałków jest wykonanie wszystkich potrzebnych badań. Przede wszystkim pacjent powinien wykonać badania krwi z uwzględnieniem określenia jej grupy i czasu krzepnięcia, a także badania moczu. Ważny jest oprócz tego wywiad indywidualny z anestezjologiem, który określi stan zdrowia badanej osoby i możliwość przeprowadzenia zabiegu.

Przygotowanie do zabiegu obejmuje także unikanie przed nim określonych czynności. Na 10 dni przed usunięciem migdałków zabronione jest branie aspiryny lub leków, które rozrzedzają krew. Natomiast w związku z tym, że zabieg odbywa się poprzez jamę ustną, do 6 godzin przed operacją nie wolno nic jeść ani pić, dlatego zaleca się wykonać taki zabieg rano.

Operacja usunięcia migdałków może odbywać się dwojako - manualnie lub z wykorzystaniem urządzeń emitujących fale radiowe. Zabieg chirurgiczny wykonywany manualnie może odbyć się w znieczuleniu ogólnym (pacjent znajduje się wówczas w pozycji leżącej, a jego głowa jest lekko odgięta do tyłu), jak i w znieczuleniu miejscowym (na siedząco). Za pomocą narzędzia chirurgicznego (najczęściej skalpela), poprzez jamę ustną, lekarz wycina migdałki podniebienne wraz z torebką. Następnie zatamowane zostaje wywołane przez tą ingerencję krwawienie. Najczęściej robi się to przez ucisk, wiązanie naczyń lub z wykorzystanie łuku elektrycznego (czyli poprzez tzw. elektrokoagulację). Natomiast zabieg usunięcia migdałków z wykorzystaniem fal radiowych o wysokiej częstotliwości, polega na rozdzieleniu dotkniętej schorzeniem tkanki falą radiową. Dzięki takiemu sprzętowi operacja jest bardziej precyzyjna, a pacjent unika silnego krwawienia (nie jest to metoda zbytnio inwazyjna).

Artykuł pod redakcja serwisu o zapaleniu migdałków - migdalki.net.pl